Jak unieważnić umowę zawartą pod wpływem błędu?
Zawarcie umowy jest jednym z najważniejszych elementów obrotu prawnego, który opiera się na zgodnych oświadczeniach woli stron. Jednak zdarza się, że jedna ze stron podejmuje decyzję o zawarciu umowy pod wpływem błędu. W takich sytuacjach prawo przewiduje możliwość unieważnienia takiej umowy, chroniąc stronę przed niekorzystnymi konsekwencjami, która została wprowadzona w błąd. Jak wygląda ten proces i jakie warunki muszą zostać spełnione?
Czym jest błąd w rozumieniu prawnym?
Błąd w prawie cywilnym to błędne wyobrażenie strony o istotnych okolicznościach dotyczących treści umowy. Może to dotyczyć zarówno faktów, jak i prawa. Ważne jest jednak, aby błąd dotyczył kwestii istotnych, mających znaczenie dla zawarcia umowy. Na przykład, jeśli kupujący zawiera umowę kupna samochodu, wierząc, że pojazd jest nowy, a w rzeczywistości ma on ukrytą historię wypadkową, może to stanowić podstawę do unieważnienia umowy.
Jak wykazać, że doszło do błędu?
Podstawą unieważnienia umowy jest udowodnienie, że błąd rzeczywiście wystąpił oraz że miał on istotne znaczenie dla podjęcia decyzji o zawarciu umowy. Bardzo ważnym elementem jest również wykazanie, że druga strona wiedziała lub przy dołożeniu należytej staranności mogła wiedzieć o błędzie. To oznacza, że jeśli sprzedawca miał świadomość wprowadzenia kupującego w błąd, odpowiedzialność za powstałą sytuację spada na niego.
Procedura unieważnienia umowy
Unieważnienie umowy zawartej pod wpływem błędu nie jest automatyczne – wymaga złożenia odpowiedniego oświadczenia woli. Strona poszkodowana musi wystąpić do drugiej strony z żądaniem unieważnienia umowy, wskazując podstawy swojego stanowiska. Jeśli strony nie osiągną porozumienia, konieczne może być skierowanie sprawy do sądu.
Warto podkreślić, że oświadczenie o unieważnieniu umowy musi zostać złożone w określonym terminie. Zgodnie z polskim prawem, termin ten wynosi zazwyczaj rok od dnia wykrycia błędu.
Jakie są skutki unieważnienia umowy?
Unieważnienie umowy prowadzi do jej uznania za nieważną od samego początku. Oznacza to, że strony powinny zwrócić sobie wzajemnie otrzymane świadczenia, przywracając stan sprzed jej zawarcia. W praktyce może to oznaczać zwrot pieniędzy, rzeczy lub innego rodzaju świadczeń, które zostały przekazane w wyniku umowy.
Dlaczego warto skorzystać z pomocy prawnika?
Proces unieważnienia umowy zawartej pod wpływem błędu może być skomplikowany, zwłaszcza gdy konieczne jest udowodnienie istnienia błędu i jego istotności. W takich sytuacjach pomoc doświadczonego prawnika jest nieoceniona. Ekspert może nie tylko pomóc w przygotowaniu odpowiednich dokumentów, ale również reprezentować stronę poszkodowaną w negocjacjach lub przed sądem.